Yn sefyll nid nepell o dref farchnad swynol Aberteifi, mae pentrefi gwledig Mwnt, Y Ferwig a Gwbert yn cynnig y gorau o fywyd cefn gwlad Gorllewin Cymru. Gyda chyfuniad o dirweddau pictiwrésg ac arfordir hardd Cymru yn ogystal â chyfleustra mynediad hawdd at wasanaethau Aberteifi, does ryfedd fod y pentrefi hyn yn dod yn fwyfwy poblogaidd gyda phrynwyr eiddo.

Dim ond 2.5 milltir i’r gogledd-orllewin o Aberteifi mae pentref Y Ferwig, ychydig yn bellach mae Gwbert yn 3 milltir o Aberteifi, tra bod Mwnt yn ardal sy'n eiddo i'r Ymddiriedolaeth Genedlaethol 4.5 milltir i'r gogledd o Aberteifi.

Darllenwch ymlaen i ddarganfod beth sy'n gwneud y rhan hon o Orllewin Cymru mor arbennig, a cysylltwch â ni pe hoffech drafod eich chwiliad eiddo gyda Helen neu Tania. Gallwch hefyd ddarllen am y pentrefi niferus eraill o amgylch Bae Ceredigion yn ein Gwybodaeth am y Lleoliad.

Hanes

Thraeth Mwnt ac, fel y cyfryw, mae ganddo hanes cyfoethog. Yn sefyll wrth ymyl y prif lwybr pererindod i Dyddewi, nid yw'n syndod bod olion crefydd yr oesoedd canol i'w canfod o hyd, gyda'r eglwys bert gwyngalchog – Eglwys y Grog – a leolir uwchben y traeth. Mae'r adeilad yn dyddio'n ôl i'r 13eg ganrif, ond mae'n debyg i bererinion ei ddefnyddio rai cannoedd o flynyddoedd cyn hynny. Byddai morwyr hefyd yn ymweld â’r eglwys i weddïo – diolch i’w mynediad hawdd, yn agos at y traeth. Ers yr amseroedd hyn nid yw Mwnt wedi newid llawer – pentrefan bychan ydyw o hyd, gyda dim ond ychydig o dai ac enillodd wobr yn ddiweddar sef Gwobr Arfordir Glas.

Ferwig yn bentref bychan, yn cynnwys eglwys bert yn dyddio yn ol i tua 1853 a nifer o dai. Mae hanes yn dangos bod pobl yn byw yn yr ardal mor bell yn ôl â'r Oes Efydd. Adeiladwyd y mwyafrif o dai a ffermydd y Ferwig heddiw yn y 19eg ganrif^th neu 20^th canrifoedd.

Er bod Gwbert heb fawr o hanes i'w ddangos cyn dechrau'r 20fed ganrif, dywedir i sant crwydrol o'r enw Gwbert lanio yma a llochesu mewn ogof. Nid yw’r realiti yn hysbys, ond erbyn 1886 bu symudiadau i wneud Gwbert yn gyrchfan glan môr o bwys – yn debyg i Brighton neu Scarborough. Er bod llawer wedi'i ysgrifennu ar atyniadau Gwbert ar y pryd, ni welwyd twf mawr erioed, gan sicrhau ei fod yn cadw swyn pentref arfordirol bychan, heddychlon.

Ychydig y tu allan i Gwbert, fe welwch Graig y Gwbert, ac yma y daethpwyd o hyd i weddillion caer o’r Oes Haearn, tra darganfuwyd crochenwaith ac esgidiau canoloesol i’r de-orllewin o’r pentref ac maent bellach yn cael eu harddangos yn Canolfan Dreftadaeth Aberteifi.

Twristiaeth a Hamdden

Thraeth Mwnt yn enwog am ei draeth tywodlyd syfrdanol, sy’n eiddo i’r Ymddiriedolaeth Genedlaethol. Er ei fod wedi ennill canmoliaeth eang, gan gynnwys gan y Daily Mail a'i roddodd ar restr o'r Traethau Gorau, anaml bydd yn mynd yn rhy brysur.

Ar draeth Mwnt gallwch ymlacio, mwynhau’r môr a chadw llygad am y bywyd gwyllt fel dolffiniaid, morloi a llamhidyddion. Mae hefyd yn werth mynd am dro o amgylch Foel y Mwnt, y pentir sy’n dringo uwchben y traeth i gael golygfeydd gwych o Fae Ceredigion. 

Dim ond 2.5 milltir o Fwnt mae Y Ferwig, wedi'i amgylchynu gan gefn gwlad hyfryd - perffaith ar gyfer cerdded a beicio. Os oes gennych chi blant, mae gan Ferwig hefyd barc chwarae gwych, wedi'i leoli'n agos at Eglwys Sant Pedrog. Fel arall, mae traethau Poppit a’r castell yng Mae Traeth Aberporth, dim ond taith fer i ffwrdd mewn car (y ddau lai na chwe milltir o'r Ferwig).

Ar gyfer cerddwyr brwd, mae Llwybr Arfordir Ceredigion, 60 milltir o hyd, yn mynd trwy Gwbert, yn ogystal â Llwybr Arfordir Cymru, 870 milltir o hyd. Mae’r ardal gyfagos hefyd yn wych ar gyfer beicio, gyda ffyrdd tawel, bryniau tonnog, graddol a golygfeydd godidog o Fae Ceredigion a’r aber lle mae Afon Teifi yn cwrdd â Môr Iwerddon.

Mae Gwbert hefyd yn boblogaidd gyda phobl ar eu gwyliau oherwydd ei draeth hardd, ac fe welwch ddau westy yma – Gwesty a Sba'r Cliff, sydd hefyd â'i gwrs golff 9-twll ei hun, Gwesty'r Gwbert sy'n llai. 

Glwb Golff Aberteifi gerllaw, dim ond dwy filltir a hanner o Aberteifi. Wedi'i sefydlu ym 1895, mae'r cwrs golff hwn wedi'i restru fel un o'r cyrsiau gorau i'w chwarae yng Nghymru ac mae'n cynnig golygfeydd gwych o Fae Ceredigion.

Mae gan Parc Fferm Arfordir Ynys Aberteifi yn boblogaidd iawn ac yn hawdd ei gyrraedd o bob un o'r tri phentref. Yn edrych dros dros Aber Afon Teifi a gyda golygfeydd ar draws Ynys Aberteifi, gallwch ddarganfod yma anifeiliaid fferm a bywyd gwyllt lleol fel morloi yn eu cynefin naturiol.

Y tu hwnt i hyn oll, mae dewis gwych o chwaraeon dŵr – mae Gwbert yn boblogaidd ar gyfer syrffio, hwylfyrddio a barcudfyrddio, yn ogystal â chaiacio môr a hwylio ar Aber Afon Teifi – rhowch gynnig ar Glwb Cychod TeifiTeifi ar gyfer amrywiaeth o weithgareddau cychod a rhaglenni hyfforddi ieuenctid. 

Os yw'n well gennych gadw'n heini mewn campfa neu mewn dosbarthiadau, mae Ganolfan Hamdden Aberteifi ond taith fer i ffwrdd, neu ceisiwch Pwll Nofio a Chanolfan Ffitrwydd Aberteifi.

Siopa

Nid oes gan y tri phentref cyfagos, Mwnt, Y Ferwig a Gwbert unrhyw siopau eu hunain, ond maent ychydig filltiroedd yn unig o Aberteifi gyda'i hystod o therapi manwerthu!

Yn dref farchnad draddodiadol, mae gan Aberteifi ddewis o siopau anibynnol, swynol o hyd, ochr yn ochr â manwerthwyr y stryd fawr. Mae gan y farchnad hyfryd, Farchnad Neuadd y Dref, dros 50 o wahanol siopau, yn gwerthu popeth o flodau a hen bethau i offer hapchwarae ac ategolion wedi'u gwau â llaw. Mae yna gaffi hefyd lle gallwch chi fwynhau te a chacen os oes gennych yr awydd i gael seibiant o’r siopa.

Mae'r archfarchnadoedd mawr yn Aberteifi hefyd – mae Tesco, Aldi a Spar i gyd yma. Os yw'n well gennych gefnogi siopau lleol annibynnol, mae yna gigyddion, pobyddion, salonau harddwch, siopau trin gwallt a mwy, gan sicrhau y gallwch ddod o hyd i bron popeth sydd ei angen arnoch. Mae yna hefyd siopau syrffio gwych - hanfodol os ydych chi'n byw yn y rhan hon o'r byd.

Ac er mwyn talu? Mae yna Lloyds, Barclays a HSBC!

Bwyta ac Yfed

Gydag enw da cynyddol am fwyd gwych, nid oes prinder lleoedd i fwyta ac yfed yn y gornel hon o Orllewin Cymru.

Mae'r Flat Rock Bistro wedi’i leoli y tu mewn i Westy Gwbert. Ar agor i breswylwyr a di-breswylwyr fel ei gilydd, mae ei fwydlen yn cynnwys seigiau fel tatws trwy'u crwyn a paninis ar gyfer cinio, ond gyda'r nos mwynhewch blaten bwyd môr, stêcs, risotto a mwy.

Fel arall, mae Gwesty’r Cliff yn cynnig dewis o opsiynau ar gyfer bwyta gyda golygfeydd syrfdanol o'r arfordir. Mae'r Point Bar & Lounge yn gweini coffi, cacennau, byrbrydau ysgafn a dewis da o winoedd a choctels, tra bod y Carreg at the Cliff yn gweini cinio a phrydau fin nos, gyda seigiau yn cynnwys bwyd môr, stêcs ac ysgwydd cig oen wedi'i frwysio, yn ogystal ag opsiynau llysieuol a fegan.

Gan ei bod ond ychydig filltiroedd o Aberteifi mae hefyd yn hawdd mwynhau bwytai a chaffis niferus y dref brydferth hon. Mae rhai i geisio yn cynnwys y Food for Thought , Popty Bara Menyn, 1176 yng Nghastell Aberteifi, Gwaith Argraffu Yr Hen a'r Pizzatipi.

Gofal Iechyd

Os penderfynwch symud i Fwnt, Y Ferwig neu Gwbert, bydd angen i chi gofrestru gyda gwasanaethau gofal iechyd a byddwch yn dod o hyd i bob un o'r rhain yn Aberteifi.

Mae Ganolfan Iechyd Aberteifi Aberteifi ar agor bob dydd o 8.30am tan 1pm ac yna o 2pm tan 6.30pm. Mae'r ganolfan yn cynnig ystod gynhwysfawr o wasanaethau, gyda phum meddyg a thri ymarferydd nyrsio. Os oes angen rhywbeth syml arnoch chi fel nodyn salwch neu ganlyniadau prawf, mae'r feddygfa hefyd yn cynnig e-ymgynghoriadau.

Ar gyfer triniaeth ddeintyddol mae dewis o bractisau deintyddol yn Aberteifi - Deintyddfa Aberteifi, a leolir yn y Ganolfan Gofal Integredig, Deintyddfa {my}dentist, a Deintyddfa Charsfield . Maent i gyd ar agor bum diwrnod yr wythnos ac mae nifer o ddeintyddion yn gweithio ym mhob un.

Ar gyfer problemau cefn mae ceiropractydd ym Mlaenporth - West Wales Chiropractors – y byddem yn ei argymell yn fawr.

Ysgolion

Os ydych chi'n symud i'r rhan hon o Orllewin Cymru gyda phlant ifanc yna ysgolion cynradd fydd ar flaen eich meddwl. Ar gyfer trigolion Mwnt, Y Ferwig a Gwbert mae'r ysgol gynradd agosaf yn Aberteifi - Ysgol Gynradd Aberteifi, sy'n cynnig addysg cyfrwng Cymraeg a Saesneg.

Wrth i'ch plant dyfu i fyny, mae gan Aberteifi ysgol uwchradd dda - Ysgol Uwchradd Aberteifi, gyda bysiau ysgol yn rhedeg o Gwbert a Ferwig bob dydd. Ceir hefyd y Goleg Ceredigion , sydd ag ystod gynhwysfawr o gyrsiau – gan gynnwys cyrsiau ar-lein a Phrentisiaethau. Mae'r pynciau'n cynnwys popeth o wallt a harddwch, i gyllid, gwasanaethau cyhoeddus ac astudiaethau modurol.

Os ydych chi'n edrych ar brifysgolion i'ch plentyn - neu'ch hun - mae Prifysgol Aberystwyth (tua awr o'r pentrefi), ag enw rhagorol am astudiaethau israddedig ac ôl-raddedig. 

Ar gyfer rhieni plant ifanc sydd ag anableddau, anawsterau dysgu difrifol neu awtistiaeth, efallai y byddwch hefyd yn falch o glywed bod ysgol rhagorol Canolfan y Don yn Aberporth (tua 10 munud o'r Ferwig a 15 munud o Gwbert). Yn cefnogi plant hyd at 11 oed, mae ganddi dîm ardderchog ac ystod o gyfleusterau arbenigol.

Cludiant

Os penderfynwch fyw yn y rhan wledig hon o Orllewin Cymru mae car yn hanfodol. Er mai'r bws yw'r prif fath o drafnidiaeth gyhoeddus, efallai na fydd y gwasanaethau'n cyd-fynd â'ch gofynion.

Mae gan bentrefi Mwnt, Y Ferwig a Gwbert wasanaethau bws rheolaidd yn cysylltu ag Aberteifi ac Aberporth. I wirio amseroedd ac amserlenni dyddiol gallwch edrych ar y cynlluniwr taith hwnhwn. I roi arweiniad i chi ar amseroedd teithio, mae'r bws i Aberteifi yn cymryd tua hanner awr o Mwnt, 16 munud o'r Ferwig, a thua 12 munud o Gwbert.

Darganfod Mwy ...

Meddwl symud i Mwnt, Y Ferwig neu Gwbert? Rydym yma i helpu ac yn hapus i drafod eich gofynion symud gyda chi. Rhowch alwad i ni ar 01239 562 500 a byddwn yn hapus i ateb eich cwestiynau i'ch helpu i gynllunio ar gyfer symud i Fae Ceredigion neu Orllewin Cymru. 

I'ch helpu, gallwch ddarganfod mwy am weithgareddau a gwasanaethau lleol eraill ar y gwefannau ychwanegol hyn…

• Pethau i'w gwneud - Cliciwch Yma
• Ysgolion cynradd - Cliciwch Yma
• Trafnidiaeth - Cliciwch Yma
• Rheoli eiddo a gosod eiddo - Cliciwch Yma