Darganfyddwch Eiddo Llandysul

Mae Llandysul yn dref farchnad fach tua 12 milltir i mewn i'r tir o'r arfordir ac wedi'i lleoli yn nyffryn Afon Teifi. Mae'n cymryd ei enw oddi wrth Sant Tysul a oedd yn ŵyr i Ceredig ap Cunedda (Brenin Ceredigion yn y 5ed Ganrif) a chefnder i Dewi Sant. Eglwys Sant Tysul, eglwys ganoloesol o’r 13eg ganrif a godwyd ar safle eglwys gynharach o’r 6ed ganrif, yw’r adeilad hynaf yn y dref. Yn yr un modd â llawer o'r aneddiadau yng Ngheredigion, mae ei wreiddiau'n gorwedd ymhellach yn ôl yn yr Oesoedd Efydd a Haearn gyda'r ymsefydlwyr Celtaidd cyntaf a gerllaw, mae Pen Coed-Foel yn enghraifft o fryngaer o'r Oes Haearn.

Mae Afon Teifi yn rhedeg trwy'r dref ac yn cynnig dihangfa i bysgotwyr a selogion chwaraeon dŵr fel ei gilydd. I’r rhai sy’n chwilio am gyffro mae canol canŵio (The Llandysul Paddlers) yng nghanol y dref sy'n cynnig llawer o weithgareddau fel; canŵio, nofio afon, canyoning, dringo ac ati. Os ydych chi'n chwilio am ddifyrrwch mwy hamddenol yna mae'r afon yn darparu niferoedd da o eogiaid a brithyllod ar gyfer bysgota Ac y mae clwb cerdded lleol sy'n cyfarfod yn rheolaidd i fwynhau'r llwybrau a'r llwybrau lleol. Mae gan y dref weithgar a llwyddiannus iawn hefyd Clwb Criced.

Roedd Dyffryn Teifi, o amgylch Llandysul, yn gartref i ddiwydiant gwlân Ceredigion a fu unwaith yn ffynny, a gerllaw, mae Amgueddfa Wlân Genedlaethol, lle gallwch ddarganfod hanes cyfoethog y diwydiant yn yr ardal. Mae Llandysul hefyd yn gartref i Gwasg Gomer y tŷ cyhoeddi mwyaf yng Nghymru ac yn cael ei redeg gan ddisgynnydd y sylfaenydd John David Lewis, a ddechreuodd y wasg yn 1892. Mae'r dref hefyd yn gartref i Telynau Teifi, Canolfan Delyn Cymru.

Mae gan Llandysul lu o amwynderau lleol ar gyfer y gymuned gan gynnwys; swyddfa bost, dau fferyllydd, Spar, dwy feddygfa Drs, milfeddygon, ystod o siopau tecawê, tafarndai, gwestai a gwely a brecwast ac ystod o siopau eraill. Mae ysgol newydd Bro Teifi yn ddatblygiad ysgol gydol oed newydd sbon, ar gyrion y dref, ac mae'n darparu addysg o'r feithrinfa hyd at flwyddyn 13. Mae hon yn ardal Cymraeg eu hiaith ac mae'r ysgol yn adlewyrchu hyn ac addysgir ei chwricwlwm trwy gyfrwng y Gymraeg. Mae ganddo record academaidd gref ac felly mae'n boblogaidd iawn gyda'r gymuned gyfagos. Mae gan y dref ganolfan hamdden a phwll nofio sy'n cynnwys pedwar cwrt badminton, ystafell ffitrwydd ac sy'n cynnig ystod o ddosbarthiadau.